Anayasa Mahkemesi, 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun’un bazı hükümlerini, Anayasa’nın temel hak ve özgürlükler ile çalışma hakkını düzenleyen maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. Karar, birey haklarının korunması ve kamu güvenliğinin dengelenmesi konusundaki tartışmaları yeniden gündeme taşıdı.
Hangi Düzenlemeler İptal Edildi?
Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği düzenlemeler, özel güvenlik görevlilerinin çalışma hakkını doğrudan etkileyen şu maddelerden oluşuyor:
1. 10. Madde (d bendi, 3 numaralı alt bent): Özel güvenlik görevlisi olabilmek için, “Anayasal düzene, özel hayata, cinsel dokunulmazlığa veya uyuşturucu madde suçlarına ilişkin devam eden bir soruşturma veya kovuşturma bulunmaması” şartını öngörüyordu.
2. 11. Madde (dördüncü fıkra): Yönetici veya özel güvenlik görevlisi olma şartlarını taşımadığı veya sonradan kaybettiği tespit edilen kişilerin kimliklerinin iptal edilmesini düzenliyordu.
Kararın Gerekçesi
Mahkeme, bu hükümleri Anayasa’nın 13., 48. ve 49. maddelerine aykırı buldu. Kararın gerekçeleri özetle şu şekilde sıralandı:
• Masumiyet Karinesine Aykırılık: Henüz kesinleşmemiş bir suçlama nedeniyle bireylerin çalışma hakkının elinden alınması, masumiyet karinesiyle bağdaşmıyor.
• Çalışma ve Sözleşme Hürriyetine Müdahale: Anayasa’nın 48. maddesi, herkesin çalışma ve meslek seçme özgürlüğünü güvence altına alıyor. İptal edilen maddeler, bu özgürlüğü ölçüsüz şekilde kısıtlıyordu.
• Ölçüsüzlük: Kamu güvenliğini sağlama amacı önemli olmakla birlikte, bu amaca daha hafif tedbirlerle ulaşılabilecekken kimlik iptali gibi ağır bir tedbir öngörülmesi ölçüsüz olarak değerlendirildi.
• Hukuki Belirlilik Eksikliği: Kanunun muğlak ifadeler içermesi ve keyfi uygulamalara yol açma riski taşıması, hukuki güvenlik ilkesine aykırı bulundu.
KARAR METNİ
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/11/20241121-7.pdf